China gaat zijn eigen navigatiesysteem opnieuw uitbreiden. Het grootste nieuws is misschien wel dat China een eigen navigatiesysteem heeft… Wat is het voor systeem, en is het anders dan GPS?
GPS = Amerika
Je staat er misschien niet altijd bij stil, maar GPS (‘Global Positioning System’) is geen universeel systeem. Het is Amerikaans – specifieker, het is van het Amerikaanse leger.
Het GPS-programma begon in 1989, toen de Amerikanen de eerste navigatiesatelliet lanceerden. Inmiddels zijn er 35 actieve GPS-satellieten, die ook periodiek worden vervangen door nieuwe.
Dat betekent ook dat iedereen die van GPS gebruik wil maken ook afhankelijk is van de Amerikanen. En dat vinden de Chinezen niet zo’n goed idee, want de landen staan zeker op ruimtevaartgebied op gespannen voet.
China besloot daarom zijn eigen navigatiesysteem in te voeren, dat net als in Amerika wordt bestuurd door het Chinese leger.
BeiDou, het Chinese systeem
BeiDou (‘Kompas’) is de Chinese tegenhanger van GPS. De eerste satelliet van het systeem werd gelanceerd in oktober 2000, en zou samen met 3 andere satellieten het eerste test-project van BeiDou worden. Het eerste BeiDou-stelsel bestond uit 3 satellieten en 1 reserve-satelliet die navigatie konden verzorgen over het Chinese vasteland en een deel van Zuidoost-Azië.
In 2007 besloot China echter een internationaal satelliet-netwerk te starten. Dat moet overal te gebruiken zijn – en niet alleen door China.
Het nieuwe BeiDou, BeiDou-2, komt uiteindelijk uit 35 satellieten te bestaan. 5 daarvan zijn geostationair en compatibel met het oude BeiDou-1-systeem zodat er in het vasteland van China betere precisie kan worden gehaald. Daarnaast zijn er 27 medium-Earth-orbit-satellieten, en 3 geosynchrone satellieten. Die moeten met z’n allen navigatie kunnen aanbieden over de hele wereld.
Net zoals bij GPS en Galileo zijn er 2 verschillende kanalen: Een gesloten militair kanaal en een open publiek kanaal. De eerste heeft een precisie van 10 centimeter, en wordt opvallend genoeg naast het Chinese leger ook gedeeld met het leger van Pakistan. Het publieke kanaal heeft een minder precieze navigatie: 10 meter. Die is wel voor iedereen te gebruiken.
Net zo goed, of Chinese namaak?
Chinese namaak-kleding valt altijd meteen uit elkaar, en van hun elektronica verwachten we normaal ook niet zoveel. Maar de Chinese ruimtevaart is verdomd efficiënt, en BeiDou biedt straks een erg goed navigatiesysteem aan. Dat is wel iets minder accuraat als GPS: Dat heeft een nauwkeurigheid van 4 meter, terwijl China 10 meter claimt. Dat is voor het publieke kanaal, het militaire is wat nauwkeuriger: 10 centimeter, waar GPS 4 millimeter claimt.
In de praktijk zijn die verschillen verwaarloosbaar, want op een gemiddelde smartphone ga je dat verschil niet merken.
Voor militaire toepassingen is zo’n afwijking wel merkbaar. Daarom worden de satellieten over de jaren heen nog nauwkeuriger gemaakt.
Andere internationale systemen
China is naast Amerika niet het enige land dat een eigen navigatiesysteem heeft. Ook Europa werkt sinds de jaren 80 aan een eigen systeem dat bekend staat als Galileo. Dat systeem werd ook in het leven geroepen uit angst voor Amerikaanse afhankelijkheid, al zegt heeft ESA het systeem wel wat beter gemaakt. Zo heeft Galileo een modus waarbij het betere nauwkeurigheid kan garanderen, en zit er een speciaal nood-kanaal op calamiteiten.
Galileo heeft echter wel de nodige opstartproblemen. Het project komt maar moeilijk van de grond door bureaucratische perikelen, waardoor een aantal lanceringen finke vertraging hebben opgelopen. De satellieten die wél de lucht in gaan, komen soms in de problemen.
Tot slot heeft ook Rusland zijn eigen systeem: GLONASS. Dat werkt niet wereldwijd, maar voorlopig alleen in Rusland en delen van Midden-Azië. Rusland heeft weliswaar de ambitie om GLONASS uit te bouwen tot een mondiaal systeem, maar heeft die plannen op een lager pitje gezet omdat de ruimtevaartsector in het land in zware geldnood verkeert.
Wanneer kan ik het gebruiken?
Dat gaat vooral afhangen van fabrikanten van bijvoorbeeld smartphones en navigatiesystemen. Waarschijnlijk gaan die zich niet richten op BeiDou, omdat GPS het goed genoeg doet. Sommige fabrikanten voegen daar tegenwoordig ook ondersteuning aan toe voor het Europese Galileo, voor wanneer dat af is.
Een Chinees systeem heeft echter nog steeds niet de voorkeur van veel Europese fabrikanten, want die gebruiken liever het open GPS. Daarvan hebben de Amerikanen verzekerd dat het altijd open zal blijven – en why change a winning team?
Tags : achtergrond, Amerika, Beidou, beidou-2, China, galileo, GPS, navigatie, ruimtevaart
