Astronauten hebben misschien wel het spannendste beroep dat er is. Maar zijn kinderen die later ruimtevaarder willen worden eigenlijk wel verzekerd van een goed carrièrepad? Laten we eens kijken wat een astronaut eigenlijk verdient – buiten een riante reiskostenvergoeding natuurlijk.
Baankansen
Om maar met het slechte nieuws te beginnen: als astronaut is er weinig baangarantie. De concurrentie is moordend. Het Europese ruimteagentschap ESA zoekt al sinds 2009 niet meer naar astronauten. NASA presenteerde vorig jaar een nieuwe groep astronauten, dus die zitten inmiddels ook helemaal vol
Aankloppen bij Rusland en China heeft ook weinig zin. Het zijn de enige twee landen naast Amerika met een eigen bemand ruimtevaartprogramma. Die programma’s zijn (nagenoeg) genationaliseerd, en je moet een Chinees of Russisch paspoort hebben om cosmo- of taikonaut te worden.
Private sector
Er zijn een aantal commerciële bedrijven die het mogelijk willen maken om gewone mensen de ruimte in te sturen. Blue Origin en Virgin Galactic willen de optie in de nabije toekomst aanbieden, maar daar krijg je geen geld voor. Sterker nog, je moet er een flinke duit voor neertellen. Een ritje aan boord van SpaceShipTwo van Virgin kost je zo’n 250.000 euro. Blue Origin heeft nog geen concreet programma, maar speculeert over ongeveer hetzelfde bedrag.
In de toekomst mogen bedrijven als SpaceX en Boeing astronauten naar het International Space Station brengen. Dat gaat echter in opdracht van NASA. Je moet dus hoe dan ook daar aankloppen.
Maanlanderssalaris
NASA’s bemande ruimteprogramma begon in 1959 met de Mercury 7, waar later ook de Gemini- en Apollo-astronauten bij kwamen. Wat de astronauten precies voor werk deden maakte voor hun vergoeding nooit heel veel uit. Of je nu op aarde bleef om te trainen voor je volgende missie, of dat je zelfs alleen de backup was, je kreeg hetzelfde salaris als de pioniers die met een auto over het maanoppervlak reden.
Apollo-astronauten kregen in de jaren 60 (en begin jaren 70) een jaarsalaris van 17,000 dollar. Gecorrigeerd naar inflatie is dat iets meer dan 115,000 dollar, of € 98,000 euro.
Onkostenvergoeding
Opvallend is dat Neil, Buzz, Mike en alle andere militaire astronauten ook een dagelijkse onkostenvergoeding kregen. Minus de aftrekposten die iedere militair kreeg vanwege kost en inwoning (en je kunt redeneren dat de Apollo-capsule dat zeker was…) kregen de astronauten zo’n 50 euro per dag. Buzz Aldrin declareerde uiteindelijk zo’n 33 dollar – symbolisch, maar het bonnetje leverde hem later op een veiling veel geld op.
#TBT My mission director @Buzzs_xtina's favorite piece of my memorabilia. My travel voucher to the moon. #Apollo11 pic.twitter.com/c89UyOfvgY
— Buzz Aldrin (@TheRealBuzz) 30 juli 2015
Russische bonussen
Inmiddels krijg je als Russische cosmonaut een vast jaarsalaris, maar dat is wel eens anders geweest.
In de tijd dat het Russische Mir-station nog actief was kregen de Sovjet-cosmonauten ook een salaris, maar dat was erg laag. Ze kregen echter ook bonussen voor extra activiteiten die ze in de ruimte uitvoerden. Een ruimtewandeling leverde zo’n 1.000 dollar op, volgens Russia in Space: The Failed Frontier van Brian Harvey.
Bonus voor koppelingen of ruimtewandelingen
Het boek Dragonfly van Bryan Burrough kijkt uitgebreid naar het Russische ruimtevaartprogramma in de tijd van het Mir-station en beschrijft hoe die programma’s soms zorgden voor levensgevaarlijke situaties.
Zo werden er bonussen uitgeloofd voor handmatige koppelingen tussen de Soyuz-capsule en de Mir. Een cosmonaut kreeg daar zo’n 1.000 dollar voor. De Soyuz had een autonoom koppelmechanisme waarbij de cosmonauten niets hoefden te doen, maar dat werd vaak genegeerd. Er was immers geld te verdienen met een handmatige koppeling! Dat was niet de bedoeling, want een automatische koppeling is veel veiliger. “Zodra het bonussysteem werd geïntroduceerd meldde alle cosmonauten zonder uitzondering dat er een fout was opgetreden in het automatische systeem en dat ze noodgedwongen een handmatige koppeling moesten doen”, staat te lezen in het boek.
Boetes
De bonussen waren niet het enige probleem. Cosmonauten kregen ook boetes als ze bepaalde onderdelen van hun missie niet afrondden. Wetenschappelijke experimenten die niet werden uitgevoerd konden flink wat geld kosten. Daardoor werkten de cosmonauten aan boord van de Mir vaak ongezond lang door. Veel tijd aan boord van het ruimtestation ging ook op aan ongepland onderhoud, want het station kampte in de 20 jaar dat het operationeel was met veel mankementen. Een brand aan boord, een botsing met een ruimteschip, lekke ammoniakkoelingen… Al het pappen en nathouden weerhield de cosmonauten ervan zich aan hun toch al overvolle schema te houden.
Het bonussysteem voor cosmonauten is inmiddels wat minder streng. Toch worden Russische ruimtevaarders nog steeds vooral per missie betaald. Een verblijf van een half jaar aan boord van het ISS levert hen zo’n € 128.000 op, vertelde het voormalige hoofd van het Russische ruimteagentschap in 2010. Daar bovenop krijgen zij een bescheiden salaris van zo’n € 1.100 per maand voor hun trainingen en werk op aarde.
NASAlaris
Bij NASA krijg je gelukkig wel een normaal salaris. Daarbij is het afhankelijk van of je in dienst bent bij NASA (civiele astronauten) of bij de luchtmacht (dat zijn eigen ruimteafdeling heeft). Militaire astronauten krijgen hun salaris afhankelijk van hun rang en ervaring.
Civiele astronauten krijgen bij NASA een overheidssalaris. Dat valt tussen schaal GS-11 en GS-14, en is afhankelijk van opleiding en ervaring. Die salarissen liggen tussen de 66.062 en 144.566 dollar per jaar (omgerekend € 56.581 en € 123.818).
CSA
Opvallend is dat Canadese astronauten veel meer kunnen verdienen. Hun jaarsalarissen liggen omgerekend tussen de € 78.000 en € 152.000, volgens het Canadian Space Agenca.
China
Daar staat in schril contrast met het salaris van Chinese taikonauten. Volgens The Space Program of the People’s Republic of China van Roberto Miguel Rodriguez verdiende de eerste Chinese ruimtevaarder een salaris van zo’n € 900.
Europese salarissen
Het is even zoeken om de salarisspecificaties van ESA te vinden. Het Europese ruimteagentschap vertelt op deze pagina dat een astronaut in schaal A2 tot A4 van de ‘Coordinated Organizations’ valt. Dat is een universele schaal die op verschillende internationale organisaties van toepassing is, zoals de NAVO.
De NAVO heeft een gedetailleerdere specificatie (PDF) online staan. Daarin staat dat de A2-schaal € 5.365,51 per maand bedraagt. Dat is voor beginnende astronauten.
Als een astronaut zijn basistraining heeft doorlopen gaat hij naar schaal A3, die op € 6.620,31 staat. “Doorgaans volgt een promotie naar schaal A4 na de eerste ruimtevlucht”, zegt ESA’s website. Dat zou € 7.693,25 zijn. Daar komen dan ook nog wat vrije dagen en kinderbijslag. En aangezien astronauten in het European Astronaut Centre in Keulen komen te werken krijgen ze ook een toeslag als ze in Duitsland willen wonen.
Spreker worden
Al met al is het geen goudmijn om astronaut te worden. Het salaris bij de ruimteagentschappen ligt hoger dan modaal, maar is niet buitenaards hoog.
Er is echter één lichtpuntje: na je ruimtereis is er meer dan genoeg goedbetaald werk te vinden als spreker. Een avondje André Kuipers uitnodigen kost je al snel een paar duizend euro.