400 kilometer boven de aarde, opgesloten met je collega’s in een kleine ruimte, heel ver weg van je familie… Het klinkt niet prettig tijdens de feestdagen, maar ook in de ruimte wordt kerstmis gevierd. Hoe gaat dat daar eigenlijk?
De 6 astronauten die momenteel in het ISS verblijven, zijn niet de eerste (of de laatste) die kerst daar doorbrengen. Het station is al sinds 2001 permanent bemand, en er zijn dan ook regelmatig kerstfeestjes gegeven.
Versieringen
Speciaal voor de feestdagen wordt het station dan ook versierd. Er worden kerstlampjes opgehangen, en ergens op de zolder van het station zijn kerstspullen opgeborgen. Zo is er een klein kerstboompje van een halve meter groot, krijgen de astronauten een kerstmuts op en kunnen ze kerstsokken ophangen.
Vlak voor kerst arriveert er vaak een vrachtschip bij het ISS. Daarin zit niet alleen het benodigde voedsel en kleding, maar ook een aantal kleine kerstcadeau’s voor de astronauten.
Vrije dag
De astronauten krijgen op kerstmis vrij van hun werkzaamheden, al moet het station uiteraard wel onderhouden worden. Belangrijke taken die nodig zijn om het ISS operationeel te houden, worden daarom gewoon uitgevoerd, en net als normaal moeten de astronauten 2 uur sporten. Maar buiten dat zijn ze die dag vrij om een feestmaal te nuttigen.
Dat feestmaal bestaat vaak uit typische kerstgerechten als kalkoen of pudding. Ook mogen de astronauten die dag allemaal een videogesprek met hun familie hebben. Dat is een speciaal cadeau voor ze, omdat dat normaal gesproken maar een keer per week gebeurt.
Omdat er vaak verschillende nationaliteiten aan boord zijn, is 25 december niet de enige feestdag die gevierd wordt. De Russische kosmonauten vieren het Russisch-Orthodoxe kerstfeest, op 7 januari. Daar horen we vaak alleen veel minder van, omdat Roscosmos nu eenmaal niet zoveel aan PR doet als NASA.
Vroeger
Het International Space Station is niet de eerste plaats waar ruimte-kerst wordt gevierd. Dat gebeurde voor het eerst tijdens Apollo 8, die op 21 december 1968 vertrok en 27 december pas terugkwam. De bemanningsleden Jim Lovell, Frank Borman en Bill Anders waren op weg naar de maan voorbereid op een kerstfeest in hun kleine ruimtecapsule. Ze hielden onder andere een kersttoespraak voor de mensen op aarde, die hieronder te zien is.
In de jaren daarna werd kerst in de ruimte een steeds uitgebreider feest. In het Amerikaanse ruimtestation Skylab vierden Gerald Carr, William Pogue en Edward Gibson ook kerst. Zij maakten voor de gelegenheid een kerstboom van blikjes.
Daarna duurde het een tijdje voor er weer kerst werd gevierd in de ruimte door een Amerikaan. Dat was John Blaha, die samen met Russische kosmonauten Valery Korzun en Alexander Kaleri in het Mir-station de feestdagen doorbracht, in 1996.
Tijdens de dagen van de Space Shuttle is er slechts een keer kerst gevierd in de ruimte, en daarbij werd gelijk een geweldig kerstcadeau gegeven aan de wereld: Tijdens STS-103 werd de Hubble-telescoop gerepareerd op eerste kerstdag.
Kerst in de ruimte is vaak een noodzakelijk kwaad, en astronauten proberen er het beste van te maken. Hun loodzware baan zorgt ervoor dat zij de feestdagen niet met hun familie door kunnen brengen, dus laten we deze dag ook even stilstaan bij de 6 astronauten die momenteel 400 kilometer van de aarde verwijderd zijn.
