Een groep space-fanaten lobby’t momenteel hard om het International Space Station te nomineren voor de Nobelprijs voor de Vrede. Waarom vinden ze dat nodig? En is het ISS zo’n prijs wel echt waard?
Vooropgesteld: de Nobelprijs moet niet naar het ruimtestation zelf gaan. Dat kan ook niet, want een voorwerp, hoe groot en technologisch mooi dan ook, kan de Nobelprijs niet ontvangen.
In plaats daarvan wil het committee de prijs toereiken aan het ISS Partnership, de organisatie die ervoor zorgt dat alle betrokken landen samenwerken en het station draaiende blijven houden.
Veel landen
Het ISS Partnership bestaat uit 21 landen, verdeeld over 5 entiteiten – NASA en Roscosmos hebben samen het grootste gedeelte van het station in handen, en daarnaast werken ook het Canadian Space Agency, het Japanse JAXA, en een groot aantal Europese landen mee aan het grootste ruimtestation aller tijden.
Overdreven superlatieven?
De lobby-groep die de Vredesprijs aan dit Partnership wil geven, spreekt in jubelende woorden over het station. “Het grootste internationale samenwerkingsverband dat niet tijdens een oorlog plaatsvindt,”, “het duurste internationale wetenschapsproject aller tijden,” en “een samenbrenging van vrienden en vijanden,” zijn slechts een paar van de termen die momenteel op internetfora worden rondgegooid.
De superlatieven klinken misschien wat overdreven, maar ergens zit er wel een kern van waarheid in. Het ISS is in ieder geval financieel de duurste internationale onderneming ooit (het station kostte tot nu zo’n 80 miljard euro), en er zijn maar weinig projecten geweest waarbij zo veel landen zo intensief samen hebben gewerkt.
Samenwerking tussen kemphanen
Het is knap dat grootmachten als Amerika en Rusland, die lang niet altijd op één lijn zitten, in het ISS toch samenwerking vinden. Dat is ook hard nodig – zonder goede organisatie zouden 6 astronauten een langzame hongerdood sterven – maar zou dat in een andere situatie ook nog denkbaar zijn?
Er is veel aan te merken op het Station – het zou een dure onderneming zijn die qua wetenschap veel minder op heeft geleverd dan aanvankelijk werd beloofd, al kan dat veranderen nu het station tot 2024 door kan. Maar het ISS als symbool is onmiskenbaar belangrijk – welk ander project maakt het mogelijk dat mensen uit 68 landen er profijt van hebben? Welke andere onderneming laat Amerika en Rusland samen dezelfde koers varen, en brengt zo veel andere landen en bedrijven samen?
Eén volk
En dan is er nog de ietwat filosofische kant van het station: het idee dat we in de ruimte geen allegaartje van nationaliteiten zijn, maar een volk. In de ruimte maakt het niet uit welk paspoort je hebt, je bent in de eerste plaats een mens, een bewoner van Ruimteschip Aarde, zoals André Kuipers het zo mooi zegt.
Voor dat idee moet het International Space Station erkend worden – als symbool dat de ruimtevaart al lang niet meer de prestigestrijd is uit de Koude Oorlog, maar een eerste (kleine) opstap naar wat misschien ooit wereldvrede wordt.
Tags : ISS, ISS Partnership, Nobelprijs van de vrede, ruimtevaart
