image

Posted On April 13, 2015 By In Achtergrond, Ruimtevaart And 1615 Views

Met veel bombarie zoals alleen NASA’s socialmedia-afdeling die kan oproepen, lanceerde het ruimteagentschap deze maand de inmiddels beroemde #yearinspace-missie. Aan boord van een Soyuz-raket vertrok astronaut Scott Kelly voor een jaar naar het ISS. Je zou welhaast vergeten dat de Russische kosmonaut Mikhail Kornienko dezelfde missie uitvoert. Dat is niet heel gek. De twaalfmaandenmissie is vooral PR, maar voegt vrijwel niets toe aan onze droom voor een kolonie op de Rode Planeet.

Terwijl Scott Kelly 12 maanden in het ISS zal verblijven, wordt zijn identieke tweelingbroer Mark hier op aarde even nauwlettend in de gaten gehouden. Het idee daarvan, zegt NASA, is dat dat ons een uniek inzicht kan geven in veranderingen in het lichaam. Je hebt immers vergelijkingsmateriaal.

Uiteindelijk klopt dat wel. Maar er is iets fundamenteel fout aan die redenering.

Verkeerde motivering

We weten namelijk al bijna alles over het menselijk lichaam en hoe dat in in gewichtloze toestand werkt. Niet voor niets zijn fysiologische studies een van de belangrijkste onderzoeken in het ISS.

Botverlies
Een van die problemen is botverlies. Door het gebrek aan zwaartekracht vermindert de botstructuur (PDF) en duurt het terug op aarde een hele poos voor de botten hun oude kracht terug hebben.

Spierverlies
Ook het verlies aan spierkracht is een groot probleem, dat deels op te lossen door te sporten. De astronauten moeten daarin 2,5 uur per dag (!) intensief bewegen om hun conditie uberhaupt op peil te houden.

Zichtproblemen
Een ander probleem is dat het zicht van astronauten er flink op achteruit gaat tijdens lange missies – en erger nog is dat we geen idee hebben hoe dat komt. Er bestaan allerlei theorieën over druk op bloedvaten, maar die zijn allemaal zo speculatief dat we niet eens kunnen beginnen met experimenten.

Andere problemen, zoals langdurige isolatie in kleine ruimtes, zijn ook al uitentreure getest. Nota bene op aarde werd het controversiële Mars 500-experiment gebruikt om te kijken hoe astronauten met elkaar, met verveling en met het gebrek op privacy omgaan. 

Geen unieke missie

Kelly’s missies wordt bovendien gepresenteerd als ‘uniek’ en ‘nog nooit gedaan’, maar dat slaat alleen op het feit dat het nog nooit in het ISS is gedaan, en dat NASA nog nooit zo’n lange missie heeft uitgevoerd. Er zijn echter al heel veel ruimtevaarders langer dan een jaar in de ruimte geweest. Dat gebeurde allemaal door Russische kosmonauten in het Mir-station. 

Kelly’s missie gaat ons nergens iets over leren dat we nog niet wisten.

Veel onbekende dingen

Er zijn echter een hoop dingen die we nog niet weten over lange ruimtereizen, die we ook niet van het #YearInSpace gaan leren. Hoe zit het bijvoorbeeld met straling? Langdurige blootstelling aan straling is niet gezond – hoe kunnen astronauten dat overleven, zowel op reis als op de planeet zelf?

Wél aantrekkelijke opties

Er zijn bovendien legio manieren om een langdurig verblijf in de ruimte aantrekkelijker en gezonder te maken. Dat zijn nu alleen nog tekentafelplannen die niet serieus worden opgepakt, vooral vanwege de kosten die het budgetair gekwelde NASA niet kan ophoesten. 

Centrifuge

Zo pleiten sceptici van het ISS al jaren voor een centrifuge-model, waarin zwaartekracht makkelijker na te bootsen is. Denk daarbij aan fictieve ruimtestations zoals die in ‘2001: A Space Odyssey’ – grote ronddraaidende modules die door hun draaikracht een zwaartekracht van 1G (of van 0.38 G, zoals op Mars) nabootsen.

Duur grapje
Nou zijn zulke ruimtestations niet zomaar gemaakt. Ze zijn bijna onbeschrijfelijk duur, en sinds de eerste dagen van Skylab hebben we al onze kennis en geld geinvesteerd in het verbeteren van de modulestructuur waaruit nu ook het ISS bestaat.

Toch is er wat te zeggen voor zo’n ruimtestructuur. Het is het in ieder geval waard om de mogelijkheden ervan te bestuderen. Een dergelijke constructie werd al begin 1900 door Tsiolkovsky voorgesteld. Dat kan klein beginnen, met een kleine centrifuge in het ISS die op kleine schaal zwaartekracht nabootst. Duur? Ja. Nodig voor een duurzame toekomst buiten de dampkring? Ja.

Waar komt de hype voor #YearInSpace vandaan?

Waarom hypet NASA de missie dan zo? Dat is grotendeels marketingtechnisch. NASA’s budget en missie draait voor een gigantisch deel op (moeilijk kwantificeerbare) populariteit. In de hoogtijdagen van de ruimterace was de publieke opinie de enige verantwoording voor de miljarden die Apollo kostte. Zonder de nationale trots om de Russen te verslaan had NASA de maan nooit bereikt.

Zo’n zelfde trots is nu ook NASA’s bestaansrecht, en de droom van een bemande missie naar Mars is een grote drijfveer.

Niet series

In werkelijkheid is NASA niet heel serieus bezig met een marsmissie. Ja, Bolden zou het graag willen. Maar het is onrealistisch, en daarom is er geen serieuze roadmap, geen serieuze structuur om een missie naar Mars op te zetten. Missies als de ARM (Asteroid Redirect Mission) en #YearInSpace worden goedgepraat door het op te hangen aan een toekomstige marsmissie. Die er ooit moet komen. In een toekomst. Misschien. 

Tags : , , , , , ,

About

Comments are closed.